Etiket: Sivrihisar Camileri

Kategoriler
Camiler

Sivrihisar Camileri

– SİVRİHİSAR CAMİLERİ –

Yunusemre Camii

1970’Ii yıllarda bir dernek marifeti ile yapılıp ibadete açıldı. O muhitte büyük bir ihtiyaca cevap vermiştir. Kaloriferli düz çatılı ve müştemilan bulunan yeni camilerimizdendir.

Yunus Emre Mahallesi, Ali Fuat Cebesoy Cad. Sivrihisar, Merkez

***

Yeni Sanayi Camii

Küçük sanayi bölgesinde dernekçe yaptırılıp 2002 yılında ibadete açılmıştır.

Kurşunlu Mahallesi, Hamdi Baba Sokak – Sivrihisar, Merkez

***

Hisar Camii

Toplu konut alanında 2014 yılında dernek tarafından yapılmıştır. Sivrihisar, Merkez

***

Ahiler Camii

Ahiler Mahallesi Ahiler Sokak – Sivrihisar

***

Ak Camii

Demirci Mahallesi Orhan Keskin Sokak No: 1 Sivrihisar

***

Akdoğan Mescidi

Kılıç Mahallesi Kule Sokak Sivrihisar

***

Aktaş Ağaç Camii

Aktaş Mahallesi Ağaç Köy Yaylası Sokak – Sivrihisar

***

Aktaş Camii

Aktaş Mahallesi Aktaş Sokak – Sivrihisar

***

Aşağıkepen Camii

Aşağıkepen Mahallesi Aşağıkepen Sokak No: 1 – Sivrihisar

***

Aydınlı Camii

Aydınlı Mahallesi Aydınlı Sokak – Sivrihisar

***

Aziz Mahmut Hüdai Camii

Karacalar Mahallesi Ceylan Sokak – Sivrihisar

***

Babadat Camii

Babadat Mahallesi Babadat Sokak No: 107 – Sivrihisar

***

Bademli Camii

Babadat Mahallesi Mesut Çiftliği Sokak No: 1 – Sivrihisar

***

Bahçecik Camii

Bahçecik Mahallesi Bahçecik Sokak – Sivrihisar

***

Balaban Camii

Elmalı Mahallesi Kerpiç Sokak – Sivrihisar

***

Ballıhisar Camii

Ballıhisar Mahallesi Ballıhisar Sokak – Sivrihisar

***

Benlikuyu Camii

Benlikuyu Mahallesi Benlikuyu Sokak – Sivrihisar

***

Benliyaver Camii

Benliyaver Mahallesi Benliyaver Sokak – Sivrihisar

***

Beyyazı Camii

Beyyazı Mahallesi – Sivrihisar

***

Biçer Camii

Biçer Mahallesi Biçer Sokak – Sivrihisar

***

Bodur Camii

Karacalar Mahallesi Bodur Sokak No: 1 – Sivrihisar

***

Böğürtlen Camii

Böğürtlen Mahallesi Böğürtlen Sokak – Sivrihisar

***

Buhara Camii

Buhara Mahallesi Buhara Sokak No: 1 – Sivrihisar

***

Buzluca Camii

Buzluca Mahallesi Buzluca Sokak – Sivrihisar

***

Çandır Camii

Çandır Köy/Mahallesi – Sivrihisar/ Eskişehir

***

Çaykoz Camii

Çaykoz Köy/Mahallesi Çaykoz Sokak – Sivrihisar

***

Demirci Camii

Demirci Köy/Mahallesi Demirci Sokak No: 160 C – Sivrihisar

***

Dinek Camii

Dinek Köy/Mahallesi Dinek Sokak – Sivrihisar

***

Dumluca Camii

Dumluca Köy/Mahallesi Dumluca Sokak – Sivrihisar

***

Dümrek Çarşı Camii

Dümrek Köy/Mahallesi Cami Sokak – Sivrihisar

***

Dümrek Fatih Camii

Dümrek Belde/Mahallesi Fatih Caddesi – Sivrihisar

***

Elcik Camii

Elcik Köy/Mahallesi Elcik Sokak – Sivrihisar

***

Ertuğrul Camii

Ertuğrulköy Mahallesi Ertuğrulköy Sokak No: 1 – Sivrihisar

***

Gerenli Aşağı Camii

Gerenli Köy/Mahallesi – Sivrihisar

***

Gerenli Yukarı Camii

Gerenli Köy/Mahallesi – Sivrihisar

***

Göktepe Camii

Göktepe Köy/Mahallesi Göktepe Sokak – Sivrihisar

***

Gülçayır Camii

Gülçayır Köy/Mahallesi Gülçayır Sokak No: 1 – Sivrihisar

***

Güvemli Camii

Güvemli Köy/Mahallesi Güvemli Sokak No: 1 – Sivrihisar

***

Hamamkarahisar Camii

Hamamkarahisar Köy/Mahallesi Hamamkarahisar Sokak – Sivrihisar

***

Haznedar Camii

Karacalar Mahallesi Akçeşme Cadde – Sivrihisar, Merkez

***

Hızırbey Camii

Kubbeli Mahallesi Alemşah Cadde – Sivrihisar, Merkez

***

Hoşkadem Camii

Karacalar Mahallesi Hoşkadem Sokak – Sivrihisar, Merkez

***

Hüdavendigar Camii

Hüdavendigar Köy/Mahallesi – Sivrihisar

***

İbikseydi Camii

İbikseydi Köy/Mahallesi İbikseydi Sokak – Sivrihisar

***

İğdecik Camii

İğdecik Köy/Mahallesi İğdecik Sokak No: 62 – Sivrihisar

***

İlören Camii

İlören Köy/Mahallesi İlören Sokak – Sivrihisar

***

İlyaspaşa Camii

İlyaspaşa Köy/Mahallesi – Sivrihisar

***

İstiklalbağı Camii

İstiklalbağı Köy/Mahallesi – Sivrihisar

***

Kadıncık Camii

Kadıncık Köy/Mahallesi Kadıncık Sokak – Sivrihisar

***

Kaldırım Camii

Göktepe Köy/Mahallesi Göktepe Sokak – Sivrihisar

***

Karaburhan Camii

Karaburhan Köy/Mahallesi – Sivrihisar

***

Karacakaya Camii

Karacakaya Köy/Mahallesi Karacakaya Sokak – Sivrihisar

***

Karacaören Camii

Karacaören Köy/Mahallesi Karacaören Sokak – Sivrihisar

***

Karadat Camii

Karadat Köy/Mahallesi Karadat Sokak – Sivrihisar

***

Karakaya Camii

Karakaya Köy/Mahallesi Karakaya Sokak – Sivrihisar

***

Karkın Camii

Karkın Köy/Mahallesi Karkın Sokak – Sivrihisar

***

Kaymaz Çarşı Camii

Kaymaz Belde/Mahallesi – Sivrihisar

***

Kaymaz Fatih Camii

Kaymaz Belde/Mahallesi Subaşı Caddesi No: 21 – Sivrihisar

***

Kaymaz Namık Kemal Camii

Kaymaz Belde/Mahallesi Şükrü Tunçel Caddesi No: 24 – Sivrihisar

***

Kertek Camii

Kertek Köy/Mahallesi Kertek Sokak – Sivrihisar

***

Kınık Camii

Kınık Köy/Mahallesi Kınık Sokak – Sivrihisar

***

Koçaş Camii

Koçaş Köy/Mahallesi – Sivrihisar

***

Koltan Camii

Koltan Köy/Mahallesi – Sivrihisar

***

Kurşunlu Camii

Kurşunlu Mahallesi Medrese Sokak – Sivrihisar, Merkez

***

Kurtşeyh Camii

Kurtşeyh Köy/Mahallesi Kurtşeyh Sokak No: 38 – Sivrihisar

***

Memik Camii

Memik Köy/Mahallesi – Sivrihisar

***

Musalla Camii

Hızırbey Mahallesi Elvan Sokak – Sivrihisar, Merkez

***

Mülk Camii

Mülk Köy/Mahallesi – Sivrihisar

***

Nasrettinhoca Camii

Nasrettin Hoca Belde/Mahallesi – Sivrihisar

***

Oğlakçı Camii

Oğlakçı Köy/Mahallesi Oğlakçı Sokak – Sivrihisar

***

Ortaklar Camii

Ortaklar Köy/Mahallesi Ortaklar Sokak – Sivrihisar

***

Paşakadın Camii

Paşakadın Köy/Mahallesi Paşakadın Sokak No: 1 – Sivrihisar

***

Sadıkbağı Camii

Sadıkbağı Köy/Mahallesi Sadıkbağı Sokak – Sivrihisar

***

Sanayi Camii

Cumhuriyet Mahallesi Ordu Cadde – Sivrihisar

***

Sanayi Sitesi Camii

Kurşunlu Mahallesi Küçük San.sit.hiz.binası Küme Evler – Sivrihisar

***

Sarıkavak Camii

Sarıkavak Köy/Mahallesi Sarıkavak Sokak No: 1 – Sivrihisar

***

Selimiye Camii

Selimiye Köy/Mahallesi Selimiye Sokak – Sivrihisar

***

Sığırcık Camii

Sığırcık Köy/Mahallesi Sığırcık Sokak – Sivrihisar

***

Sinan Paşa Camii

Yenice Mahallesi Yeşilırmak Cadde – Sivrihisar

***

Tekören Camii

Tekören Köy/Mahallesi Tekören Sokak No: 1 – Sivrihisar

***

Ulu Camii

Kubbeli Mahallesi Şadırvan Meydan No: 17 – Sivrihisar

***

Yaverören Camii

Yaverören Köy/Mahallesi Yaverören Sokak – Sivrihisar

***

Yaverören YK Camii

Yaverören Köy/Mahallesi Yaverören Sokak – Sivrihisar

***

Yenice Camii

Yenice Mahallesi Uzun Sokak No: 1 – Sivrihisar, Merkez

***

Yenidoğan Camii

Yenidoğan Köy/Mahallesi – Sivrihisar

***

Yeniköy Camii

Yeniköy Köy/Mahallesi – Sivrihisar

***

Yeşilköy Camii

Yeşilköy Köy/Mahallesi Yeşilköy Sokak – Sivrihisar

***

Yukarıkepen Camii

Yukarıkepen Köy/Mahallesi Yukarıkepen Sokak – Sivrihisar

***

Zeyköy Camii

Zeyköyü Köy/Mahallesi Zeyköyü Sokak – Sivrihisar

 

Kategoriler
Camiler

Nasreddin Hoca Camii

– Sivrihisar Nasreddin Hoca Camii –

Mustafa Altan’ın başkanı olduğu, Yaşar Yurtdaş, Ahmet İleri, Mehmet Tabak, Mesut Ayva, Sadık Kılıç ve Bülent Pekdemir’in yönetiminde görev aldığı Nasreddinhoca Camii Yaptırma Yaşatma Geliştirme Derneği tarafından 2010 yılında ibadete açılmıştır. İç alanı 264 m2’dir

Hızırbey Mahallesi, Şehit Üzeyir Demir Sokak – Sivrihisar, Merkez








Kategoriler
Camiler

Yunus Hoca Kümbeti

(H. 673 – Miladi 1274)

Cumhuriyet Mahallesi, Eskişehir Caddesi 2928 pafta, 423 ada, 1 nolu parselde ve avlu içinde köşede yer alır. Kubbe 6 met­re çapındadır. Kapı mermer sövelerinde çarkı felekler, yaprak ve bitkisel motifler ve geometrik bezemeli iki şerit arasında, bir geyiği kovalayan aslan figürü, diğerinde karşılıklı iki aslan figürü görülür. Duvar örgüsü almaşık düzende (üç sıra tuğla, bir sıra taş), bazende iki sıra tuğla bir sıra taştır.

Kümbetler, Selçuklular döneminde yapı­lan anıt mescidlerdir. Ravzat-ül Ahbar isimli eserde, Selçuklu Bahriye Nazırı Sadreddin Hoca Yunus’un, Cimri ve Ka­raman oğlu Mehmed Bey tarafından 673 Hicri yılında katledilmesi üzerine, işbu anıt mescidin yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu mescid, Belediye garajından Askerlik Şubesi ne kadar uzanan mezarlığın bir kenarında bulunmaktadır. Bu mescidin yanında yatan yedi büyük şahsiyet dola- yısı ile, eskiden bu semte yediler tabir edilirdi. Kaldırılan mezarlık, Sivrihisar’ın en eski mezarlıklarındandır. Prof. Tarihçi Halil Mükrimin Yınanç bu mezarlıktan bahsederken, Nasreddin Hocanın oğullarının mezarlarını gördüğünü yazar. Ni­tekim bu taşlardan ikisi Sivrihisar Tarihi Eserleri Koruma Derneğinin koruması altındadır.

Bu kümbet, aradaki bölgü kaldırılmak sureti ile Cumhuriyet’in ilk yıllarında cephanelik olarak, daha sonra da özel bir şahıs tarafından gazhane olarak kullanılmakta iken, Tarihi Eserleri Koruma Derneği tarafından tahliye ettirilmiş ve buna bitişik olarak yapılan Belediye araçlarına ait garaj da yıktırılmak sureti ile etrafı açtırılmış, 1967 yılında ihata duvarı çevrilmiş bahçesi ağaçlandırılmıştır.

1965 yılında Tarihi Eserleri Koruma Der­neği olarak esere sahip çıkıldığında, cenazelik ile mescid arasındaki ahşap oldu­ğu anlaşılan ve seviyesini tesbit ettiğimiz ara bölgü kalkmış ve dış kapı zemin seviyesine inmiş, üzeri gelişi güzel örülmüş kapı mermer söveleri kırılmış vaziyette idi Zeminde yapılan kazıda, kabrin daha aşağıda olmadığı ve kabir bulunmadığı anlaşılmış, duvar onarımı sırasında kıble duvarının sol kösesinde muhafaza altına alınmış bir kafa iskeletine rastlanılmıştır. Bunun Yunus Hoca’ya ait olması durumu ve gövde iskeleti olmadığı içinde, cenazeliğin derin tutulmadığı düşünülmüştür Mihrabın alt seviyesi, duvarlardaki kazı­dan rastlanılan izler ve dört basamak merdivenlerin duvarlardaki kalmaları ve hem asır yapıların yapı ve özellikleri göz önünde tutularak Vakıflar Genel Müdür­lüğü uzmanlarının bilgi ve nezaretlerin­de, Tarihi Eserleri Koruma Derneği adına Orhan Keskin tarafından restorasyon işlemleri yapılmıştır Vakıflar Genel Müdürlüğü kubbe tamburası üzerine sonradan kiremit kaplamak için harçsız örülen duvarları yıkarak, saçak silmelerini koyup üzerine galvaniz kaplatmıştır (1974 yılında). Bu işlem sırasında kubbede doğuya bakan bir pencere olduğu görülmüştür.

Mescidin minberi. Tarihi Eserleri Koruma Derneği tarafından sonradan yaptırılmıştır. Mescid yanındaki profil mina­reyi ve üzerinin alüminyum kaplamasını iki ayrı şahıs yaptırmış, bahçedeki çeşmeyi şehir suyuna bağlı olarak diğer ha­yır sahibi yapmış. Sonra abdest yeri köseye inşa edildi.

Yunus Hoca Kümbedi’nin asfalt yönündeki avlu duvarı yapılırken, bulup koyduğumuz mezar taşının Vakıflar Genel Müdürlüğünde uzman Ali Kılcı tarafından okunuşu şöyledir; Essehid Mevlana Şemseddin bin hafıziddin Mehmed nurullahi kabriha. Fi sehıil muharrem sene selase ve tis in seba mie 793 H/1390 Miladi.

Aynı şekilde ban duvarına koyduğumuz taş okunmayı bekliyor.

Yunus Hoca Kümbedi; mescid olarak çok büyük hizmet görmektedir.

* * *

Bütün Yönleriyle Sivrihisar
Orhan Keskin
 
Kategoriler
Camiler

Doğan Aslan Mescidi

Kümbetler (Anıt Mescidler)

Mülk Köyü Doğan Aslan Mescidi Mülk Köyü mezarlığının bulunduğu yığ­ma tepe üzerinde, 105 numaralı pafta, 3257 numaralı adada yer alır. Ankara-Eskisehir yolundan geçerken görülür. Mülk Köyü, Salihli yakınlarındaki antik Sard şehri ile Mezopotamya’daki Sus şehrini bagltyan eski “Kral Yolu” üzerindedir. Banisi: Gıyaseddin Keyhüsrev 11. /1237- 1246)’nin bayraktarı, (Emir-i alemi) Do­ğan Aslan Bey olup Sadeddin Köpek’i öl­düren kişi olarak bilinmektedir.

İnşa Tarihi: 1247

mesiciKare planlı bir mescid ve enlemesine dik­dörtgen planlı ve üzerinde kesme tastan tonoz bulunan son cemaat yerinden iba­rettir. İbadet mekânı: 7.50 x 7.60m. dış, 5.60  x 5.60 m. iç ebatlarındadır.

Son cemaat yeri yıkılmış olup ahşap ve marsilya kiremidi örtülü iken, kalıntılara göre orijinaline uygun olarak 1994-1995 yılında Vakıflarca restore ettirilmiştir. Birinci bölümün güney duvarının ortasın­da, 2. bölüme geçişi sağlayan oldukça zengin ve geometrik süslemelerle çerçe­velenmiş, bir taç kapı görülür. Kapının iki yanı sütuncelerle süslenmiş ve üstü düz atkı bir kemerle örtülmüştür.

Kare planlı 2. bölümün üstü kesme tas­tan, özensiz bir isçilikle örülmüş, sekiz köseli bir değirmi tonozla örtülmüştür Bu kısmın doğu ve batı cephesinde birer ve mihraba simetrik açılmış iki alt pen­cere ile ışıklandırılmıstır Kare planlı alt yapıdan sekizgen tonoz kaidesine geç­mek için, köselerde içleri mukarnaslı bingiler kullanılmıştır.

Doğu ve batıda tonoz eteğinin üstünde dışarıya doğru daralan birer üst pencere bulunmaktadır.

Cümle kapısının üstündeki 6 satırlık Arapça kitabe şudur:

1- Bismillahirralımanirrahim Ve bihi rıes- tein-ü
2-Buniye hazihiî mesdd-ul mübarekli ahd’is sultan’il a’zam-i
3-Izziddüınya ve’ddirı-i ebil feth-i Keykavus ibn-i Keyhüsrev ibn-i
4-Keykubad ibn-i Keyhüsrev Kasım-ı Emir’il miiminin’e ve zıll’illahifi’l alemine
5-Halled Allah-u mülkehu ve neşere fiî hafikin-i rayetehu lisahibihi Doğan Aslan
6-Mir-i alem ibn-i mir (ishak) gafer Al­lah-u fi cumad-il ahiret-i senet-e ve ham­sin ve erbain-e sitte miet-in

Açıklaması

doasmeBağışlayan ve esirgeyen Allah adı ile Bu kutsal mescid, Müslümanların emiri ve yeryüzünde hali­fenin vekili, Keyhüsrev’in oğlu Keykubad’ın oğlu Keyhüsrev’in (2. Keyhüsrev) oğlu dinin ve dünyanın izzetlisi (şeref ve mertebe sahibi) fetihler babası, ulu sul­tan Keykavus, Allah onun ülkesini sonsu­za dek var etsin ve sancağını bütün dün­yada dalgalandırsın. Sahibi emir (İshak?) oğlu bayraktar Doğan Aslan tarafın­dan yaptırıldı Allah günahlarını bağışla­sın. Yıl Cumada 11. 645 / 1247 Ekim ayı (Bu köyde oturan yaşlılar mescidin orta­sında bulunan sandukayı ve mezarı mescid girişinin sağ tarafına geriye aldıkları­nı beyan etmişlerdi Mescidin son cemaat kısmı restorasyondan evvel ahşap hatıllı ahşap örtülü idi. Piramidal örtülü bu mescidin anıt mescid olması kanaati ile incelenmesi tarafımdan bu bölüme alın­mıştır.)

Bu eser hakkında değerlendirmede bulu­nan Prof. Dr. Neşet Çağatay:

“a- Selçuklu eserlerindekinin aksine cüm­le kapısı çok sade iken, 2. bölümün kapı­sı adeta bir portal niteliğindedir,

b- XIII. yy. ortalarına kadar Selçuklu dev­ri yapılarında, alt pencere ya hiç bulun­maz yada seyrek bulunur iken, burada küçük boyutta olsa da 6 pencere bulunu­yor.

c- Selçuklu eserlerinde duvarların üstünü sınırlandıran silme; kirpi saçaklı, mukarnaslı, iç bükey yada S profilli iken burada pahlı silme örneği bulunmaktadır” dedik­ten sonra her iki bölümün üst örtüleri­nin birbirine rahat bir şekilde bağlana- maması, 2. bölümü daha önce yapılmış olup birinci bölümün sonradan buna ek­lendiği düşüncesini hatıra getirebilir” di­yor. Eserin bir taşra eseri olarak isçilik ka­litesinin düşüklüğünü beyan ediyor. 1960’lı yıllarda zikri geçen eseri ziyare­timde, 2. bölümün ortasında bulunan sandukayı, namaza mani olmaması için, bu bölümde giriş kapısının sağına aldık­larını, köylüler ifade etmişlerdi. Bu se­beple mescid anıt mescid, havası taşı­maktadır.

Erol Altınsapan’a göre: Kitabedeki “mescîd-î mübarek” kelimesi, yapının işlevini açıkça ifade etmekte, bütün bu özellikleri ile mescid, sekiz dilimli kubbesi ve son cemaat yeri ile bölgedeki yapılar içinde tek örnektir.

Sonuç: Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından ya­pılan restorasyonda, eski silmelerden farklılık ırz eden (malzeme, görünüş ve renk bakımından) pahlar ve giriş alınlı­ğında, adeta biriket havasında konulan düzensiz taslar ve üzerindeki silmelerin eserin havasını bozduğunu ifade etmeli­yim.

* * *

Bütün Yönleriyle Sivrihisar
Orhan Keskin
 
Kategoriler
Camiler

Umurbey ve Sölpük Mescidi

Umurbey mescidi: Bu mescit Kal’aya yakındır. Vakfiyeye göre 570 göç yılında yaptırılmıştır. Umurbey bu mescitle Gecekdeki câmi ve minare ve hamamı, Hamamkarahisarındaki hamam binasını ve Eskişehir Kanlıpınar ya­nındaki Köpek köyündeki mescidi yaptırmıştır. Ve bunla­rın masrafı karşılığı olarak da 36 manifatura dükkânı vak­fetmiştir. Halen bu mevkie Bedestan denir. Bu mescit 40 sene evvel Hacı Hüseyin Taktak, tarafından tamir ettirilmiştir.

Sölpük mescidi: Ulucamiin bitişiğinde tahminen 50 metre murabbaındadır. Evvelce buranın adı Eminittin mikâil kütüphanesi idi. Buradaki kitaplar Eskişehire gönderildiğinden bu bina halen boştur.

* * *

Tahsin Özalp
Sivrihisar Tarihi – 1960
Kategoriler
Camiler

Sinan Paşa ve Cumhuriyet Mahalle Camileri

Sinan Paşa Camii

Sivrihisar Yenice mahallesi Lise yanında­dır. Dernekler faslında isimlerini zikretti­ğimiz şahıslar tarafından 1994 yılında kurulan, Yenice mahallesi Sinan Paşa Ca­mi Yaptırma ve Yaşatma Derneği tarafın­dan yaptırılmış ve 2001 Mayıs tarihinde ibadete açılmıştır. Kubbeli ve son cemaat yeri bulunan genişçe bir camidir. Minber ve vaaz kürsüsü Ahmet İleri tarafından yapılmıştır. Lütfi Çağlar ın katkıları var.

Cumhuriyet Mahallesi Camii

Caminin yapılışı yeni cami ile aynı yaşta­dır. Hatta Yeni Cami minaresi yapılırken kalfa olarak çalışan Kepen’li bir hemşeh­rimiz tarafından minaresi yapılmıştır. Cumhuriyet in ilk yıllarında çıkan bir yangınla camisi yanmıştır. Bu camiye Ali İmamlar’ın Camii de denmektedir. Mi­nare ustasının çocuklarının minareciler lakabı ile anıldığı bilinmektedir.

İşten anlayan minareciler, bu cami mina­resinin Yeni Cami minaresinden daha güzel olduğunu ve usta eseri olduğunu ifade etmişlerdir.

* * *

Bütün Yönleriyle Sivrihisar
Orhan Keskin
 
Kategoriler
Camiler

Akcami

Sivrihisar Demirci Mahallesinde Orhan Keskin Sokak ta tapunun 466 Ada, 11 parselinde Vakıflar Genel Müdürlüğü adına kayıtlıdır.

Kırkların namaz kıldığı yer olarak bilinen ve Sivrihisar’da ilk yapılan camilerden­dir. Bu ismi; beyaz sıvalı olmasından zi­yade, Anadolu’nun Türkler tarafından is­kanında bu mahalleye yerleşen “akça” boyundan aldığı söylenir. Eski caminin kıblesinin güneye dönük olması bu ca­minin eski camilerden olduğuna ayrı bir delildir.

Camiden sonra yapıldığı anlaşılan mina­re kitabesinde “innel hasenat yüzhibnes- seyyiat bena hazih il minare Hacı Ahıned sene semani mieteyn elf (1208 H / 1793- 94 M) yazılıdır. “Muhakkak hasenat sey- yiati yok eder. (İyilikler kötülükleri yok eder. Hud Suresi Ayet 114) Bu minare 1208 H/1793 M. yılında Hacı Ahmet ta­rafından yaptırıldı.

1944 yılında enkazı satılmak sureti ile yıktırılan cami, kıble kesimi uzun dik­dörtgen şeklinde, üç sahınlı mihrab kar­sısındaki iki tas sütun dışında ahşap di­rekli, dış duvarları 98 cm. kalınlığında bir yapı idi. Mermer direklerin biri şehit­likte, diğeri Hoşkadem Camii dış kapısı yanındadır. Eskiden girişi mihrab karşı­sındaydı. Yanındaki ikinci giriş, kadınlar bölümü olarak da kullanılan içten kapı ve pencere ile camiye bağlantılı, altında tekye bulunan sıbyan mektebine aitti. Minare, anıt eser olduğundan Mimar Süleyman Yücel’in çizdiği ve Prof. Dr. Hasan Gönen’in statiğini yaptığı projeye göre, Sivrihisar İslâmî ilimler Vakfı, Va­kıflar Genel Müdürlüğü ve Anıtlar Kurulu’ndan gerekli onayı almış Reşat ve Ha­kan Sönmez adlarına; dayıları, zikri ge­çen vakıf kurucularından Orhan Keskin tarafından cami yapımı gerçekleştirilmiştir.

Giriş kapısı üzerindeki yazı, Avukat Muhittin Keskin’e aittir. Kapının yanla­rındaki Selçuki motifli geçmeler Hamamkarahisar Camii kapı üzerinde; vaktiyle mevcut olan; aslından kopye edilip kon­muştur. Cami 28 Ekim 1994 Cuma günü Eskişehir Müftüsü Fahrettin Aşık tarafın­dan dualarla ibadete açılmıştır. 2001 yılında da kubbeye ısı yalıtımı ile alimin- yunı kaplanmıştır. Allah maddi ve mane­vi afetlerden korusun. Tüm katkıda bulu­nanlardan Allah razı olsun.

* * *

Bütün Yönleriyle Sivrihisar
Orhan Keskin
 
Kategoriler
Camiler

Bayram Musalla Camii

(Tatbikat) Camii

İstanbul’un fethi gününe isabet eden 29 Mayıs 1976’da İmam-Hatip Tatbikat Camii olarak ve yapılaşmakta olan Hızır Bey mahallesi sakinlerinin, ihtiyacı için temeli atıldı. Konumu itibari ile anıt eser olarak tasarlanan caminin boyutları dışında, tatbik edilmeyen projesi merhum Cevat Ülger Bey’e (Eskişehir Reşadiye Cami’nin mimarı) yaptırılmıştı. Cami inşa edilirken maddi imkansızlıklar ve gereğinde, bitişiğindeki Bayram Musalla’nın kullanılabileceği düşüncesi ile pek geniş tutulamamıştı. Ancak cami, özel günlerde dar geldiğinden sağ ve sol pencerelerden irtibatlı iki kanat ilave yapılması düşünülmüştü.

Caminin yapımını, Lütfi Cağların katkıları ile Fen memuru Ahmet Atmaca yönetimindeki dernek üstlenmiş, ancak 29 Mayıs 1981 de ibadete açılması sağlanmıştır. Yapılmış camilerin kıblelerinin araştırılması, muteber fıkıh kitaplarımıza göre uygun karşılanmamış, en azından o eserleri vücuda getiren selefi salihin (ihlas sahibi ecdadımıza) saygısızlık olacağı, hem cüz i farkın da dinen mahzuru olmadığına dair fetvalar yer almıştır. Hal böyle iken hatada ısrar aynı ile hata olacağından Bayram Musalla Camii’nin yapımı sırasında, kıble tayininde eskiyi, yani Bayram Musalla’nın kıblesini taklit ye­rine yeni cami yapıldığına göre kusursuz gerçeği bulmayı dini hassasiyet olarak kabul ettik.

Bir harita mühendisinin yardımı ile pusuladaki kuzey-güney doğrultusuna göre, kâbenin tam güney istikametinde değil 22 derece doğu cihetinde olduğunu öğrendik. (Harita yardımı ile de gördük.) Pusula her zaman yön tayininde sıhhatli olmayabilirdi. Zira madenlerin veya manyetik alanların pusulayı etkileyebildiği biliniyordu. Yine bu araştırmalarda öğrendik ki, güneş senede iki gün tam Kâbenin üzerinde bulunuyordu. Bütün bu verilerden hareketle yeni yapılan ca­minin kıblesini tesbit edip, aynı anda gece çocukların bozmalarına mahal bırakmamak üzere, yanımızdaki ustalarla köşeleri, köşe taşları ile tesbitten sonra temelini attık.

Temel yükseldiğinde ve Sivrihisar’a nazır bu tepeden baktığımızda: Selçuklulardan sonra yapılan Kurşunlu Camii, Yeni Cami (Aziz Mahmud Hüdai Camii), Yenice Mahalle Camilerinin kıblelerinin aynı olduğunu gördük. Kurşunlu Cami­nin yapılısı sırasında; eski mescid kıblesi ile yeni mescid kıblesi arasındaki farktan neş’et eden Şeyh Baba Yusuf’a ait menkıbe böylece zahir oldu. (Açıklığa kavuştu) Menkıbeye göre: Şeyh Baba Yusuf yaptırmakta olduğu caminin kıblesinin doğru olduğuna inandırmak için, usta ve mahalle ileri gelenlerine Kabe-i Şerifi göstermek zorunda kaldığı keyfiyeti böylece teyit edilmiş (yinelenmiş) oldu. Caminin minaresini merhum Kemal Keser 1987’de yaptırdı.

Caminin önüne şadırvan ve tuvalet yaptırılmış olup itfaiye kazası sonucu Bayram Musalla’ya dikilen akasyalar sulanamadığından kuruyanların yerine yenileri dikildi. İlk ağaçlandırma Tarihi Eserleri Koruma Derneği tarafından yapılmış Belediye’de görevli Süleyman Eroğlu’nun büyük yardımları olmuştu. Bugün caminin çevresi çam ve sedir ağaçları ile ağaçlandırılmıştır.

* * *

Bütün Yönleriyle Sivrihisar
Orhan Keskin
 
Kategoriler
Camiler

Yunusemre Camii ve Namazgâh

Yunusemre Camii

1970’Ii yıllarda bir dernek marifeti ile yapılıp ibadete açıldı. O muhitte büyük bir ihtiyaca cevap vermiştir. Kaloriferli düz çatılı ve müştemilan bulunan yeni camilerimizdendir.

Adres: Yunus Emre Mahallesi, Ali Fuat Cebesoy Cad. Sivrihisar

* * *

Namazgâh:

Farsça kökenli nemaz kelimesi ile “yer” anlamındaki “gah” edatının bir­leşmesinden meydana gelmektedir. Namaz kılman yer, nemazlık.

Eskiden şehir dışında kırda ve set üzerinde mihrap konulmak sureti ile namaz kılınmak için yapılan yere verilen addır. Hutbe okunacak minberi ve mihrabı bulunur. Namazgâh Sivrihisar’ın musalla mevkiinde Kara Başlı Mahallesindedir. Selçuklu emirlerinden Emineddin Mikâil tarafından XIII. yy. da buraya bir cami yapılmak üzere Konya’dan Hazinedarı Necibüddin Mustafa gönderilmiş cami temeli atılmış, ancak cami tamamlanamadığı için buraya namazgâh yapılmıştır. (T. Özalp)

Nemazgâh’ın etrafında ihata duvarı vardır. Kıble duvarı 0.84 m. eninde, 4.85 m. uzunluğunda 2 metre yüksekliğindedir. Ortasında mihrap nişi mevcuttur. Mih­rap duvarı değişik ebatlarda mermerler­den inşa edilmiştir. Mermerden tek par­ça mihrap tasında, bitkisel bir motif, yanlarında birer sutünceyer alır. Bu taş (80×135 cm) boyutundadır. Prof. Dr. Hüsrev Subaşı bu ve Şeydi Mahmud Tür­besindeki mihrap nişlerinin Abbasiler dönemine ait olduğunu beyan etmiştir.

Mihrabın sağında 7 basamaklı minber ve namazgâhın orta yerinde bir müezzin yeri (seki) bulunmaktadır. Önemli dini faaliyetlerde, yağmur dualarında burada topluca Cuma namazı kılınır. İmam hatip okulu temel atma keza Bayram Mu­salla temel atma merasimlerinde burada Cuma Namazı kılınmıştır. Namazgahın Selçuklular dönemine ait kitabesi okunamamıştır. Bunun yanında bir taş daha olmasını söyleyenler olmuştur. Akmaydalı’nm bu taşın buraya ait olmadığı, yönündeki fikri kabul edilemez. Gerçi burası Tarihi Eserleri Koruma Derneğince restore edilmişse de aslına tam sadakat gösterilmiştir. Zikri geçen taş bu esere aittir. Öğrencilik yıllarında (1950) kitabın yazarı ve arkadaşlarınca koruma altına alman kitabe eski yerine konulmuştur.

Tamir Kitabesi Sahib-ül hayrat vel hasenat – Ömer Halil Bin el hac Hamza Bin İbrahim Ağa. H. 1225 (de tamir ettirilmiştir, miladi 1810 yılına tekabül eder)

* * *

Bütün Yönleriyle Sivrihisar
Orhan Keskin
 
Kategoriler
Camiler

Aziz Mahmud Hüdai Camii

yeni-cami-ici(YENİ CAMİİ 2. inşa 1312H/1894M)

Sivrihisar Karacalar mahallesi, Ceylan Sokak’ta, demirciler ve arabacılar arastasın­da çarşı cami durumundadır. 319 ada 5 parsel numarada Vakıflar Genel Müdürlüğü adına kayıtlıdır.

Kapladığı alan 796 m2. dir. İç mekan 17. 5 x 21. 5 m = 376. 25 m2. m2. dir. Eski minare temellerinden anlaşıldığı kadarı ile cami daha ön tarafta iken yıkılmış, 1311/1893 tarihinde Kaymakam Mahmud Bey zamanında yeniden yaptırılmıştır.

Aslında 1000 H/1591 M. tarihinde Aziz Mahmud Hüdayi tarafından yaptırılan ve bu isimle anılan camiye, yeni yapıldığından Yeni Cami denmiştir.

yenicamiOrtası büyük, çevresi yarım kubbeler şeklinde bağdadi ve ahşap tarzında inşa edilmiştir. Minaresinin 1894 yılında Aziz Mahmud Hüdai Camine, Edirne ve İznik kadılıklarında bulunan ve İznik kadılığı sırasında rivayete göre yolların tesviye edilmediği gerekçesi ile, IV. Murad tarafından (1043/1633) idam ettirilen Hüdayi Hazretlerinin torunlarından, Abdülvehhab’ın buraya ait vakfiyeleri vardır.

1. Vakfiye – Abdulvehhab bini Ahmed Efendi, bini Mustafa 130 adet kita­bı Anadolu Sivrihisar kazasındaki ceddim Mahmud-u Hüdayi’nin Cami Şerifindeki kütüphaneye vakfettim.

2. Vakfiye- Sivrihisar’da yeni yaptırdığını 80 odalı bir han, iki bab dükkan ve ceddim Mahmud Efendinin vakfına muttasıl bir bab oda, bir kıta bahçeyi ceddim Mah­mud Efendinin Cami’nin imam, müezzin, cüzhanlığına, Hazinedar Cami ile Akçeşme’ye ve Ümit Çeşmesine sarf edilmesine dair vakfedir. Sene 1120/1708 Mahmud paşa Mahk. Küçük Evkaf 623 S. 162 No: 3402

hudaicamiHal böyle iken, bu caminin minare külahı patlamış yıllardan beri yıkılma durumunda idi. Sivrihisar’ı ziyarete gelen her Bakana ve son olarak Vakıflardan sorumlu Devlet Bakanı’na durum gösterilip tamiri istenilmiş olmasına rağmen, bu gerçekleşmediği için takribi 6 aylık bir yazışmalar zincirinden sonra Ekim 2000 tarihinde, Tarihi Eserleri Koruma Derneği önderliğinde hayırsever birkaç kişi tarafından, takribi bir milyar lira sarfedilerek külah yenilenmiş, paratoner takılmış ve şerefesi yenilenmiştir.

yeni-cami-direkDaha evvel uzun yazışmalardan sonra Vakıflar’dan ümit kesen halk, yangın tehlikesi arz eden cami elektriğini yenile­tmişti. Bu caminin sermahveli uzun yıllar çocuklara Kur’an öğretme yeri olarak kullanıldı.

Bu cami şerifte uzun yıllar merhum Raşit Saçıkara, merhum Hasan Hüseyin Sayın imamlık, Ömer Kırgız müezzinlik yaptılar. Hizmeti geçenlerden Allah razı olsun.

* * *

Orhan KESKİN
Bütün Yönleriyle Sivrihisar, 2001ayrac